Bulaşıcı hastalıkların başında gelen ve hem mevsimsel hem de hijyenik sebepler sonucu oluşan bir hastalık olan zatürre, herhangi bir yaş aralığı olmaksızın herkeste görülebilecek bir rahatsızlıktır. Peki zatürre nedir, nasıl belirtiler gösterir ve nasıl tedavi edilir?
İçindekiler
Zatürre (Pnömoni) Nedir?
Tıp dilinde pnömoni, halk arasındaki yaygın kullanımıyla ise zatürre olarak adlandırılan bu hastalık en basit tanımıyla aslında akciğerlerin iltihaplanmasıdır. Bakteri ve virüslerin akciğere ulaşması sonucu akciğer iltihaplanır ve bu iltihaplanma zatürre olmanıza sebep olur.
Zatürre (Pnömoni) Hastalığı Neden Olur?
Vücudunuzda zatürre (Pnömoni) hastalığının oluşmasında etkili olan birçok virüs ve bakteri bulunmaktadır. Zatürrenin ortaya çıkmasında en çok etkili olan mikroorganizmalar şunlardır;
- Rhinovirüs
- Adenovirüs
- Koronavirüs
- Pnömokok mikrobu
- Hemofilus
- Mikoplazma
- Respiratuar Sinsityal virüs
Zatürre (Pnömoni) Tanı Yöntemleri
Eğer zatürre belirtileri gösteriyorsanız ve zatürre olup olmadığınızı merak ediyorsanız yapmanız gereken ilk şey size en yakın hastaneden bir randevu almaktır. Hastaneye gittikten sonra size uygulanabilecek tanılar şu şekildedir;
- İlk yöntem olarak akciğer grafisi çekilir ve zatürre olup olmadığınız hakkında bir tanı konur. Eğer hastalığı ağır geçirmiyorsanız doktorunuz en kısa sürede iyileşmeniz için reçete verir.
- Zatürre sürecini hastaneye yatmanız gerekecek kadar ağır geçiriyorsanız işlemler biraz daha uzamaktadır. Hastalık düzeyinizin iyice anlaşılması için kan testi ve tomografi gibi birtakım işlemlerden geçmeniz gerekmektedir.
- Bir diğer tanı yöntemi ise balgam örneği almaktır. Balgam örneği sayesinde zatürre olmanıza sebep olan bakteri veya virüs tanımlanır. Böylece, daha kolay ve daha hızlı bir tedavi süreci geçirirsiniz.
Zatürre (Pnömoni) Tedavisi
Zatürre (Pnömoni) tedavisi kişinin yaşına ve hastalığa geçirme düzeyine göre oldukça farklılık göstermektedir. Yoğun bakımda tedavi görmesi gereken ağır hastaların veya yaşlı kişilerin hastaneye yatması gerekirken geriye kalan hastaların çoğunun tedavisi evde yapılabilmektedir. Hastalığın tedavisinde kullanılan tedavi yöntemleri şu şekildedir;
- Hastalığı ağır geçirenler için yoğun bakım tedavisi
- Nefes almakta zorluk çekenler için oksijen desteği
- Sadece birkaç belirti gösteren hafif hastalar için ilaçla tedavi
Zatürre (Pnömoni) Korunma Yolları Nelerdir?
Zatürreden korunmak için zatürre olmanızı sağlayan temel şeylerden uzak durmalısınız. Peki korunmak için dikkat etmeniz gereken şeyler nelerdir?
- Dengeli beslenme
- Alkol ve sigara tüketimini azaltmak veya tamamen bırakmak
- Zatürreyi tetikleyen kronik hastalığınız varsa belli aralıklarla kontrol ve tedavi yaptırmak
- Zatürre olmanızın önüne geçecek pnömokok aşısını olmak
Zatürre (Pnömoni) Ne Zaman Tehlikelidir?
Zatürre (pnömoni) hastalığı çoğu zaman hafif bir şekilde atlatılsa da belirli şartlar altında oldukça tehlikeli olabilmektedir. Zatürre hastalığı aşağıdaki durumlarda tehlikelidir;
- 0-5 yaş arası çocuklarda
- 65 yaş üstü yaşlılarda
- Şeker hastalığı, akciğer hastalığı ve kalp hastalığı gibi kronik hastalığa sahip olan kişilerde
- Bağışıklık sisteminin işleyişini aksatan veya baskılayan bir hastalığa sahip kişilerde
- İlaç kullanımı fazla olan kişilerde
- Uyuşturucu bağımlılığı olan kişilerde
- AIDS ve HIV hastalarında
Zatürre (Pnömoni) Belirtileri
Zatürre belirtileri hastalığın seviyesine göre farklılık göstermektedir. En yaygın görünenden en az görünene doğru olacak şekilde zatürre belirtileri şunlardır;
- Üşüme
- Yüksek ateş
- Sürekli öksürme
- Balgam çıkarma
- Nefes alıp vermede zorlanma
- Mide bulantısı
- Belirli aralıklarla kusma
- Kas ve eklem ağrısı yaşama
- Sürekli bir halsizlik ve uyku hali
- Tansiyon düşmesi
- Nefes alamayacak kadar şiddetli nefes darlığı
Zatürre (Pnömoni) Çeşitleri
Zatürre (Pnömoni) halk arasında tek çeşit olarak bilinse aslında kendi içinde birkaç çeşide ayrılmaktadır. Toplamda 3 çeşit zatürre çeşidi bulunmaktadır;
Toplumda Gelişen Zatürre (Pnömoni)
Toplum kökenli zatürre olarak da bilinmektedir. Adından da anlaşılabileceği üzere kişinin günlük yaşamında ortaya çıkan bir zatürre çeşididir. Zatürre vakalarının büyük bir çoğunluğunda toplumda gelişen zatürre görülmektedir.
Hastanede Gelişen Zatürre (Pnömoni)
Hastane kökenli zatürre (pnömoni) olarak da bilinen bu zatürre çeşidinde hastalık hastanede kapılmaktadır. Herhangi bir sebeple gittiğiniz hastaneden taburcu olduktan 48 saat sonra zatürre belirtileri gösteriyorsanız hastanede gelişen zatürreye yakalanmışsınız demektir. Hastane ortamında yakalandığınız bu zatürre daha tehlikeli olabileceğinden dolayı hemen bir doktora başvurmanızı tavsiye ederiz.
İmmünitesi Baskılanan Zatürre (Pnömoni)
İmmünitesi baskılanan zatürre ise herhangi bir hastalıktan dolayı bağışıklığı baskılanan kişilerde görülmektedir. Bağışıklığı baskılayan en yaygın hastalıklar şunlardır;
- Organ nakli alıcıları
- HIV pozitif hastaları
- Kemoterapi tedavisi gören kişiler
- Lösemi hastaları
