Rota virüs bulaşıcı bir virüstür. Enfeksiyonları rahatsız edici boyutlara ulaşabilir. Ev ortamında ekstra sıvılarla tedavi edilebilir. Şiddetli dehidrasyonlar meydana gelmesi ile hastane ortamında damar yolundan sıvı takviyesi yapılabilir. Rota virüsü önlemek için en önemli koruyucu aşıdır. Bunun yanı sıra sürekli olarak hijyen kurallarına dikkat edilmelidir.
İçindekiler
Rota Virüsü Belirtileri Nelerdir?
Rota virüsüne 3 farklı şekilde tanı konabilir. Belli başlı bulgular arasında rota virüs belirtileri şunlardır:
- Virüse maruz kalınan iki gün içerisinde enfeksiyon oluşumu başlar.
- Ateş, kusma, ishal, karın ağrısı gibi semptomlar görülebilir.
- Sağlıklı kişilerde rotavirüs enfeksiyonu hafif geçebilirken hiç de görülmeyebilir.
Rota Virüsü Şüphesi İle Doktora Gidilmeli Midir?
Rota virüs belirtileri ardından doktora başvurulması gerekli haller şu şekilde sıralanır:
- 24 saatten fazla ishal görülmesi
- Sık sık kusmaların meydana gelmesi
- Kan ya da irin içeren siyah veya katran rengi dışkı gözlenmesi
- 38 derece üzeri ateşlenme görülmesi
- Yorgun, sinirli ruh hali ya da sürekli bir ağrılı olma durumu
- Ağız kuruluğu, gözyaşı olmadan ağlama, idrara az çıkma, sürekli uyku hali ya da tepkisizlik gibi dehidrasyon belirtileri taşıyan kişilerin uzman alması gerekir.
Rota Virüs Oluşumunun Nedenleri Nelerdir?
Rota virüs meydana gelmesinde etkili olan nedenler şunlardır:
- Tuvalet sonrası ellerin yıkanmaması halinde dokunulan bölgelere dağılım gösterebilir.
- Çocuk bezi değiştirilmesi ardından ya da çocukların tuvaletlerini yapmada yardımcı olunması ardından ellerin yıkanmaması halinde ellerin ağza götürülmesi enfeksiyon oluşumunu tetikleyebilir.
- Virüs haftalarca ya da aylarca dezenfekte edilmemiş yüzeylerde kalabilir. Bunun için sık sık yaşam alanlarının temizlenmesi gerekir.
- Aşılanmış olmak tam bir koruyucu etki yaratmaz. Birden fazla kez rota virüse maruz kalınabilir.
Rota Virüs Risk Faktörleri Nelerdir?
Rota virüsü için 4 risk faktörü uzmanlar tarafından belirtilmektedir. Rota virüs risk faktörleri şöyledir:
- Rotavirüs enfeksiyonları 3 ile 35 aylık çocuklarda sıklıkla gözlenebilir.
- Bunun yanı sıra toplu ortamlar olan kreş, çocuk bakım evleri gibi mekanlar riskli oluşumlar olabilir.
- Yaşlı ya da çocuk bakımı ile ilgilenen kişiler de risk grubunda yer alır.
- Rota virüs riskinin en yüksek olduğu dönemler kış ve ilkbahar mevsimleridir.
Rota Virüs Komplikasyonları Nelerdir?
Rota virüs müdahale edilmesi gerekli bir oluşumdur. Buna bağlı olarak rota virüs komplikasyonları şunlardır:
- Şiddetli ishal
- Dehisrasyon oluşumu
- Enfeksiyonlara müdahale edilmediği zamanlarda ölüm riski
Rota Virüsü Nasıl Önlenir?
Rota virüs oluşumunu engellemek için yapılması gerekenler şu şekilde belirtilmiştir:
- Eller sık sık bol köpüklü su ile temizlenmelidir.
- Alkol bazlı dezanfektanlar rota virüs üzerinde çok fazla bir koruyucu etki bırakmaz. Bunun için üstün körü el yıkamaların yanı sıra rdüzenli ve detaylı şekilde el temizliğine özen gösterilmelidir.
- Rota virüs için iki farklı aşı vardır. Dünya Sağlık Örgütü tüm ülke bebeklerine rota virüsü aşısı yapılmasını önerir.
- Aşı uygulamaları sonrasında mide ağrısı, kusma, ishal, dışkıda kan, bağırsak hareketlerinde değişimler gözlenirse doktorunuz ile iletişime geçmeniz gerekir.
Rota Virüs Aşısı Nedir?
Rota virüs aşısı ile ilgili bilinmesi gerekenler şunlardır:
- Enfeksiyonun önlenmesi için rota virüs aşı uygulaması gerekli bir işlemdir.
- RotaTeq, rota virüs aşı çeşitlerinden bir tanesidir. Bu aşı genellikle 2, 4 ve 6. ayda olmak üzere ağızdan üç doz halinde verilir. Aşı, daha büyük çocuklarda veya yetişkinlerde kullanım için uygun değildir.
- Rotarix, bir diğer aşı çeşididir. Bu aşı, 2 aylık ve 4 aylık bebeklere iki doz halinde verilen bir sıvıdır.
- Aşılar güvenli ve etkili kabul edilir ve araştırmalar, her yıl binlerce çocuğun rota virüs geliştirmesini engellediğini gösterir. Bununla birlikte, nadiren, bağırsağın bir kısmının kendi üzerine katlanmasına (intususepsiyon) neden olabilir ve bu da muhtemelen yaşamı tehdit eden bağırsak tıkanıklığına neden olabilir.
- İnvajinasyon geçirmiş çocukların rota virüs aşısını aldıktan sonra tekrar geçirme olasılığı daha yüksektir. Aşının invajinasyon öyküsü olan çocuklara verilmemesi önerilir.
- İnvajinasyon öyküsü olmayan çocuklarda rota virüs aşısı yapıldıktan sonra gelişme riski çok azdır. Öyle olsa bile, aşının faydaları risklerinden çok daha ağır basar.
Rota Virüs Ne Kadar Sürer?
Rota virüsün vücutta var olma süresi şu şekildedir:
- Enfeksiyonun seyri sırasında, çocuğunuzda başlangıç olarak ateş ve kusma olabilir. Sulu ishal daha sonra üç ila yedi gün arasında ortaya çıkabilir. Belirtileriniz kaybolduktan sonra enfeksiyonun kendisi dışkıda 10 gün süre ile devam edebilir.
- Sahip olunan belirtilerin devam etmesi halinde ya da kötüleşmesi sonucunda uzman bir doktora görünmeniz gerekebilir.
Rota Virüs Bulaşıcı Mıdır?
Rota virüsü ile alakalı bilgilerin halk nezninde sınırlı olması bazı soru işaretlerini de beraberinde getiriyor. Bulaşıcı etkisi olan rota virüs ile ilgili bilinmesi gerekenler şöyledir:
- Rota virüs dışkıda bulunur ve esas olarak el ve ağız teması ile bulaşır.
- Virüsü taşıyan bir kişiye veya nesneye dokunursanız ve ardından ağzınıza dokunursanız, enfeksiyon gelişebilir. Tuvaleti kullandıktan ya da bebek bezini değiştirdikten sonra ellerinizi yıkamama halinde sıklıkla gözlenir.
- Bebekler ve 3 yaşın altındaki çocuklar rota virüs enfeksiyonu için en yüksek risk grubunda yer alır. Günlük bakımda olmak da risklerini artırır. Yılın kış ve ilkbahar aylarında daha sıkı önlemler alınabilir.
- Virüs ayrıca, enfekte bir kişi onlara dokunduktan sonra birkaç gün (ve muhtemelen haftalarca) yüzeylerde kalabilir. Bu nedenle, evinizdeki tüm ortak yüzeyleri, özellikle de evinizin bir üyesinde rota virüs varsa, sık sık dezenfekte etmek çok önemlidir.
