İçindekiler
Doğum Lekesi Nedir?
Doğum lekesi, Dünyaya yeni gelen bebeklerin ciltlerinde oldukça yaygın olarak görülen, genellikle zararsız olan bir renk değişikliğidir. Doğum lekeleri yüzde oluşabileceği gibi vücudun geri kalan kısımlarında da görülebilmektedir. Ayrıca, doğum lekeleri farklı renk, boyut ve şekillerde görülebilir. Bazıları kalıcıyken bazıları belli bir süre sonra kendiliğinden geçebilir.
Doğum Lekesi Neden Olur?
Doğum lekesinin oluşma nedeni halk arasında hamileyken yapılan hatalar olduğu düşünülse de bu aslında oldukça yanlış bir düşüncedir. Doğum lekeleri, hamilelik sürecinde yapılan bir şeyden dolayı oluşmamaktadır. Doğum lekelerinin neden ve nasıl oluştuğuna dair henüz tam bir bilgi bulunmasa da bazılarının genetik kaynaklı olduğu bilinmektedir.
Doğum Lekesi Nasıl Geçer?
Çoğu doğum lekesi zararsız olduğu için herhangi bir tedavi gerekmese de hem zararlı olanlar için hem de doğum lekesinden hoşlanmayan kişiler için birkaç adet tedavi yöntemi bulunmaktadır. Doğum lekesi tedavi yöntemleri şunlardır;
Lazer Tedavisi
Lazer tedavisi, şarap doğum lekelerini gidermek için uygulanan bir yöntemdir. Bu yöntem yardımıyla lekenin büyük bir kısmı alınır ve lekenin daha az görünmesi sağlanır. Cerrahlar veya dermatologlar tarafından yapılan lazer tedavisine başlamak için en uygun zaman bebeklik dönemidir. Büyük çocuklara ve yetişkinlere de uygulanabilir, fakat bebeklik döneminde başlanan tedavilerde daha olumlu sonuçlar alınabilmektedir.
Beta Bloker İlaçlar
Beta bloker ilaçlar, yüksek tansiyon hastalığının tedavisinde kullanılmasının yanı sıra doğum lekeleri için de kullanılmaktadır. Propranolol, damarsal doğum lekelerin boyutunu azaltmada kullanılan etkili bir beta bloker ilaçtır. Timolol adı verilen bir diğer beta bloker ile de bu damarsal lekeler ufaltılabilir. Bu ilaçlar yardımıyla kan damarları daralır ve kan akışı yavaşlar. Böylece, damarsal leke solar ve büzülmeye başlar.
Kortikosteroid İlaç
Oral yolla alınan veya direkt lekeye enjekte edilerek kullanılan bir ilaç olan kortikosteroidler, lekenin oluşmasını sağlayan kan damarlarının boyutunu küçülterek doğum lekelerinin boyutunu büyük ölçüde azaltır.
Cerrahi Müdahale
Diğer tedavi yöntemlerinin aksine cerrahi müdahale daha derin veya çok büyük doğum lekelerini gidermek için tercih edilen bir yöntemdir. Cerrahi müdahalede leke tek seferde giderilmez. Bunun yerine birkaç randevu boyunca parça parça olacak şekilde giderilir. Cerrahi müdahale uygulanırken öncelikle lokal anestezi uygulanır ve ardından küçük bir neşter kullanılarak doğum lekesi çıkartılır.
Doğum Lekelerinin Türleri Nelerdir?
Doğum lekeleri iki ana sebepten oluşur ve oluştukları sebeplere göre ikiye ayrılır;
Vasküler (Damarsal) Doğum Lekeleri
Vasküler (damarsal) doğum lekeleri, ciltteki kan damarlarının gelişimi sırasındaki olağan dışı nedenler sonucu oluşan lekelerdir. Damarsal doğum lekeleri de kendi içinde üç alt türe ayrılmaktadır;
Somon Lekesi
En sık görülen damarsal doğum lekesi olan somon lekesi, yeni doğmuş bebeklerin neredeyse yarısında görülmektedir. Soluk ve kırmızı pembe arası bir renktedir. Genellikle göz kapağı, alın ve ensede çıkar. Yüz bölgesinde yer alan somon lekeleri en geç 2 yaşına kadar kendiliğinden geçerken ensede yer alan lekeler genelde kalıcı olmaktadır. Kalıcı olmasına rağmen herhangi bir zararı yoktur ve tedavi gerektirmemektedir.
Çilek Lekesi (Hemanjiom)
Çilek lekesi de yeni doğan bebeklerde ortaya çıkan bir damarsal doğum lekesidir. Genellikle baş veya boyun bölgesinde yer alan lekeler bebek ağladığında, güldüğünde ve ıkınırken daha belirgin olur. Lekenin bulunduğu yerde herhangi bir belirti olmuyorsa veya yaşamsal bir önemi yoksa tedavi gerektirmemektedir, fakat bazı çilek lekeleri kanama ve enfeksiyon gibi belirtiler gösterdiği için hemen alınmalıdır.
Şarap Lekesi (Nevus Flammeus)
Şarap renginde olan bu lekeler doğum anında mevcuttur, sonradan çıkmamaktadır. Genelde yüz bölgelerinde yer alan şarap lekeleri kalıcı lekelerdir. İlerleyen yaşlarda bireyi için estetik bir sorun oluşturursa lazer tedavi yardımıyla kolayca alınabilir.
Pigmente Doğum Lekeleri
Pigmente doğum lekeleri, adından da anlaşılabileceği üzere pigment kaynaklı lekelerdir. Deriye rengini veren bir kimyasal olan pigmentin bir alanda fazla miktarda toplanması sonucu pigmente doğum lekeleri ortaya çıkar. Pigmente doğum lekeleri de kendi içinde 3 alt türe ayrılmaktadır;
Mongol Lekeleri
Mongol lekeleri, pigmente doğum lekeleri arasında en çok görülen lekelerdir. Doğum anında mevcut olan bu lekeler genellikle koyu teni olan bebeklerde görülür. Bel ve kalça bölgelerinde ortaya çıkan mongol lekeleri gri mor arası bir renge sahiptir. Zararsız oldukları için tedavi gerektirmezler. 3-4 yıl içinde ise tamamen kaybolurlar.
Sütlü Kahve Lekeleri (Cafe au lait)
Vücudun her yerinde ortaya çıkabilen sütlü kahve lekeleri açık kahve renklere sahip, oval şekilli lekelerdir. Hayat boyu kalıcı olan bu lekeler, doğum anında görülebildiği gibi doğumdan çok sonra da görülebilmektedir. Eğer tek leke varsa vücut için herhangi bir sorun yaratmaz, fakat sayıları beşten fazla ise bazı hastalıklara yol açabilir. Bu nedenle tüm lekeler doktora danışılarak alınmalıdır.
Doğumsal Benler
Konjenital nevüs olarak da bilinen doğumsal benler, doğum anında veya doğumdan sonraki bir yıl içerisinde ortaya çıkan kahverengi veya siyah renkli benlerdir. Boyutlarına göre küçük, orta ve büyük olarak adlandırılırlar. Eğer 20 cm çapı aşacak kadar büyüklükte bir bense kötü huylu tümör gelişimine yol açabileceği için en kısa zamanda alınmalıdır.
