Bebeklerde Laktoz İntoleransı Nedir?

Bebeklerde laktoz intoleransı; laktaz olarak adlandırılan bağırsak enziminin yetersiz çalışması sonucu ortaya çıkan problemlerdir. En önemli belirtisi bebekte ishal oluşumudur.

Bebeklerde laktoz intoleransı süt şekerlerinin sindirilememesi sonucunda ortaya çıkar. Oluşumun temel etkeni beslenmedir. Çünkü anne sütünde olduğu kadar bebek mamaları da laktoz içerir.

Laktoz İntoleransının Oluşumunda Etkili Faktörler Nelerdir?

Bebeklerde gözlenen laktoz intoleransının sebepleri şu şekildedir:

• Bağırsak astarının hasar görmesi en temel etkendir.
• Rotavirüs gibi virüslerle enjekte ishal oluşumları tetikleyici faktörler arasında yer alır.
• Bağırsaklarda sindirilemeyen laktoz birikimi bir diğer etkendir.
• Anne sütünün bırakılıp mama ile beslenme düzeni oluşturulması bebeğin sindirim siteminde bozulmalara neden olabilir.

Tüm bu etkenler sonucunda bebeklerde laktoz intoleransı gözlenir.

Laktoz İntoleransının Belirtileri Nelerdir?

Laktoz intoleransı oluşumunun belirtileri şu şekildedir:

• Karın bölgesinde ağrı ve şişlik oluşumu,
• Emzirme saatlerinde bebeğin yerleşememesi ya da memeye girip çıkma gibi huzursuzlukların gözlenmesi
• Kilo alamama hali
• İshal
• Deri tahrişleri
• Sinirli ruh hali ya da sürekli ağlama durumu gibi etkenler bebeklerde laktoz intoleransı belirtileri arasında yer alır.

Laktoz İntoleransının Çeşitleri Nelerdir?

Ortaya koyduğu belirti ve etkilere göre laktoz intoleransının çeşitleri şu şekildedir:

Birincil Laktoz İntoleransı

• Nadir rastlanan genetik bir durumdur.
• Bebek doğumundan itibaren kilo dahi alamayarak gelişimini sağlayamaz.
• Acil müdahale edilmesi gereken bir durumdur.
• Tespiti ardından bebeğe özel diyet uygulanır.

İkincil Laktoz İntoleransı

• Gıda intoleransı ya da alerjisi olarak adlandırılır.
• Bağırsak ameliyatı sonrası ortaya çıkabilir.
• Bebek sürekli bir huzursuzluk içinde olabilir.
• Bağırsak hasarı iyileştirildiği takdirde geçicidir.

Gelişimsel Laktoz İntoleransı

• Doğum sırasında var olan bir durumdur.
• Bebeğin 34 haftalık gebelik sürecinden önce doğması hallerinde ortaya çıkabilir.
• Laktoz enzimi tipik olarak üçüncü trimesterin sonlarında üretildiği için bebeklerin laktaz seviyeleri düşük olabilir.
• Bebeğin ince bağırsağı olgunlaştıkça problem ortadan kalkabilir.

Laktoz İntoleransının Teşhisi Nasıl Yapılır?

Olası belirtileri taşıyan kişiler zaman kaybetmeden hekime başvurmalıdır. Buna göre bebeklerde laktoz intoleransı teşhisi şu şekildedir:

• Bebeğin beslenme öyküsü tespit edilir.
• Hidrojen nefes testi ile süreç kolaylaştırılabilir. Bu test sürecinde; bebeğin, laktoz içeren bir içecek içmeden önce ve sonrasında nefesindeki hidrojen seviyesi ölçülür. Hidrojen seviyesinde artış gözlenmesi testin pozitif olduğunu gösterir.
• Testin yetersiz olduğu noktalarda bebek dışkısı kontrol edilir. Asidik özellikte bir dışkı laktoz emilim bozukluğunu işaret eder.
• Semptomların sürekli olarak devamı sonrasında biyopsi ile endoskopi yapılabilir.

Bebeklerde Laktoz İntoleransı Teşhisi Sonrasında Nelere Dikkat Edilmelidir?

Karın ağrısının sık rastlanan nedenleri arasında yer alan laktoz intoleransı teşhisi sonrasında yapılması gerekenler şu şekildedir:

• Primer laktaz eksikliğine bağlanabilen laktoz intoleransı, kapsadığı popülasyonlarda 2-3 yaş öncesi dönemde sık rastlanmaz. Eğer laktoz malabsorbsiyonu 2-3 yaşından önce ortaya çıkarsa başka etiyolojiler aranmalıdır.
• Laktoz intoleransının değerlendirilmesi, diyetle eliminasyon ve zorlama ile nispeten kolay bir şekilde gerçekleştirilebilir.
• Laktoz intoleransının tedavisi için laktoz içermeyen diyetler kullanılıyorsa, diyetler günlük önerilen alım seviyelerini karşılamak için iyi bir kalsiyum kaynağı ya da kalsiyum takviyesi içermelidir.
• Kısmen sindirilmiş ürünlerin kullanımı dahil olmak üzere laktoz intoleransına daha yeni yaklaşımlar göz önüne alındığında, laktoz intoleransının süt ve diğer süt ürünlerinin ortadan kaldırılmasıyla tedavisi genellikle gerekli değildir.

Bebeklerde laktoz intoleransı teşhisi sonrasında doğru diyet ile bu süreç kontrol altına alınabilir.

Bebeklerde Laktoz İntoleransı Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi şekli hastalığın seviyesine göre farklılık gösterse de laktoz intoleransı tedavi yöntemleri şu şekildedir:

• Semptomların hafifletilmesi için laktoz enzim takviyesi yapan ilaçlar kullanılabilir.
• Şiddetli seviyede seyreden durumlarda kontrollü diyetler uygulanarak laktoz tüketimi yasaklanır.
• Diyetisyen kontrolünde beslenme düzeni hazırlanarak sütün sağladığı kalsiyum ve D vitamininin tamamlanması adına başka gıdaların tüketimi sağlanarak bebeklerde laktoz intoleransı tedavi edilebilir.

Laktoz İntoleransını Tetikleyen Hastalıklar Nelerdir?

Var olan problemin uygun yol ve tetkiklerle tespiti oldukça önemlidir. Bebeğinizin bazı belirtiler göstermesi direkt olarak laktoz intoleransını işaret etmez. Buna göre laktoz intoleransını tetikleyen hastalıklar şu şekildedir:

Reflü

• Bebek emzirme sırasında ya da sonrasında sütü sık sık kusuyorsa belirti olarak ele alınabilir.
• Söz konusu durum bebeğe karın ağrısı verir.
• Sürekli olması beslenmesini olumsuz etkilerken kilo kaybını da ortaya çıkarır.

Kolik

• Bebek nedensiz olarak çok ağlıyorsa belirti sayılabilir.
• Gaz oluşumu ile rahatsızlık hissi oluşabilir.

Bu belirtilere ek olarak laktoz intoleransı belirtilerinden herhangi birini taşıyan bebekler doğru ve etkili muayeneler yapılarak kesin teşhis ile tedavi edilmelidir.

Laktoz İntoleransı Olan Bir Bebek Nasıl Beslenmelidir?

Laktoz intoleransı teşhisi alan bir bebeğe yeni bir diyet uygulanır. Buna göre laktoz intoleransı olan bebeğin beslenme rutini şu şekildedir:

• Brokoli,
• Barbunya,
• Kalsiyum takviyeli soya ya da diğer süt ikameleri,
• Kalsiyum takviyeli ekmek ya da meyve suları,
• Ispanak gibi besinler bebeğin yararına olur.

Bebeğin kalsiyum eksiği giderilmezse kilo kaybı ya da dehidrasyon yaşanabilir. Bebek ek gıda tüketimi yaşına geldiği zaman çocuk doktorunuz ile iletişime geçerek gerekli D vitamini takviyelerinin de sağlanacağı bir diyet listesi oluşturulabilir.

Bebeklerde Laktoz İntoleransı Ömür Boyu Mu Sürer?

Laktoz intoleransı geçiciliği var olan bir problemdir. Viral bir rahatsızlık ya da çölyak hastalığı gibi durumlar sonrasında gelişen bir problemse kontrol altına alınabilir. Bu kontrol alma süreci, laktoz intoleransına sebep olan durumun ortadan giderilmesi ile paralel olarak seyreder. Çoğu zaman uzun vadeli olarak gözlenen laktoz intoleransına sahip kişiler diyetlerine uygun beslenerek hayatlarına devam ederler.