Anafilaksi Nedenleri, Belirtileri, Tanı ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Anafilaksi,  hızla tedavi edilmesi gereken, çok ciddi ve hayatı tehdit eden alerjik bir reaksiyondur. Bu alerjik reaksiyon arı sokması veya yer fıstığı gibi alerji olan nesneye maruz kalmasından çok kısa bir süre sonra ortaya çıkar.

Anafilaksi sırasında bireyin aniden tansiyonu düşer ve solunum sıkıntısı meydana gelir. Solunum güçlüğü vücudun oksijen ihtiyacını karşılamasını engeller.

Anafilaksinin Nedenleri ; Normal olarak hayatlarını devam ettiren bireylerde bağışıklık sistemi vücudu yabancı maddelere karşı savunan antikorlar üretir. Bu durum ancak vücut içinde zararlı bakteri veya virüsler olduğunda gerekli ve iyi bir durumdur. Fakat bazı bireylerde bağışıklık sistemleri normalde alerjik reaksiyona neden olmayan maddelere de aşırı tepki gösterir.

Alerji semptomları genellikle hayatı tehdit edecek kadar vücuda zarar vermez, fakat ağır bir alerjik reaksiyon anafilaksiye yol açabilir.

Yetişkin bireylerde Anafilaksi tetikleyicisi olarak fıstık ve ceviz, balık, kabuklu deniz ürünleri ve süt gibi besinler, antibiyotikler, aspirin bazı görüntüleme testlerinde kullanılan intravenöz kontrast maddesi içeren bazı ilaçlar,   eşek arısı, bal arısı veya ateş karıncası gibi böcek türlerinin sokması, çeşitli örümcek zehirlenmeleridir.

Çocuklarda en yaygın görülen Anafilaksi tetikleyicisi ; yetişkin bireyler gibi genellikle ıstık ve ceviz, balık, kabuklu deniz ürünleri ve süt gibi besinlerden kaynaklanan gıda alerjileridir.

Astım yada mevcut var olan alerjiler bireyleri anafilaksi riski altına sokar. Bunların yanı sıra çeşitli kalp hastalıkları ve mast adı verilen bir tür akyuvar hücresinin anormal birikimi olan mastositoz da anafilaksi riskini arttırır.

Nasıl Önlenir ; En önemlisi anafilaktik tepkiye sebep olan maddelerden kaçınmak gerekir. Bu duruma yardımcı olmak maksadıyla belirli ilaçlara veya diğer maddelere karşı alerji durumunu belirten bir tıbbi uyarıyı içeren kolye veya bilezik takılabilir.

Alerjik  bireyler her zaman içinde reçeteli ilaçları bulunan bir acil durum kitini yanında taşımalıdır. Uzman hekim kit içinde bulunması gerekenlere yardımcı olacaktır. Eğer kit içinde bir epinefrin, yani adrenalin  otoenjektörü mevcutsa, son kullanma tarihi kontrol edilmeli ve süresi dolmadan tekrar reçeteyle yenilenmelidir.

Alerji böceklere karşı ise; bu hayvanlara karşı dikkatli olmak gerekir. Böcek bulunan yerlerde dikkatli olunmalı, çıplak ayak ile özellikle temastan kaçınılmalıdır.

Alerji, gıda alerjisi ise; yenilen ve içilen tüm gıda ürünlerinin etiketleri çok dikkatli okunmalıdır. Geçmişte güven ile tükettiğiniz bir besin bile üretiminde değişikliğe uğramış olabilir. Reaksiyon riskine karşı birey tüm önlemleri almalıdır.

Anafilaksi Belirtileri Nelerdir?

Anafilaksi Belirtileri; genellikle alerjene maruz kaldıktan kısa bir süre sonra ortaya çıktığı gibi , yarım saat yada daha uzun süre sonra da ortaya çıkmaktadır.

Belirtiler esnasında hızlı ve zayıf nabız görülebilir. Ayrıca döküntü, kurdeşen, kaşıntı ve kızarıklık veya soluk cilt dahil cilt reaksiyonları ile düşük tansiyon, yani hipotansiyon da görülebilir.

Solunum yolu daralması  ile şişmiş bir dil veya boğaz yaygın bir belirtidir ve bu hırıltıya ya da nefes darlığına neden olabilir.

Anafilaksi Tanı Yöntemleri Nelerdir?

Bir anaflaktik reaksiyon sonrasında veya ciddi alerjik reaksiyon sonrasında, bunların belirtileri ve semptomlarını gösteren bireyler ve çocukları mutlaka bir uzman hekim tarafından kontrol edilmek üzere randevu almalıdır.

Anafilaksinin teşhisi uzun sürelidir, yöntemi karaşıktır.Bu nedenle alerji ve immünoloji konusunda uzmanlaşmış bir hekime danışmak gerekir.

Uzman hekim  durumu teşhis etmek için belirli gıdalar, ilaçlar, lateks ve böcek sokmaları gibi durumlarda geçmişte alerjik reaksiyonlar görülüp görülmediği hakkında sorular soracaktır.

Bu sorular sonrasında, teşhisin doğruluğunu onaylamak  için anafilaktik reaksiyon ardından yaklaşık üç saat kadar çok yüksek görülebilen triptaz adı verilen enzimin miktarını ölçmek üzere bir kan testi yapılabilir. Alerjik tetikleyicileri belirlemek için deri ve kan testleri yapılabilir.

Anafilaksi Tanı Yöntemleri Nelerdir?

Alerjik reaksiyonu olan ve şok belirtileri gösteren biriyle birlikte olan kişiler hızlı hareket etmelidir. Soluk, serin ve nemli bir cilt, zayıf, hızlı bir nabız, nefes darlığı, akıl karışıklığı, ve bilinç kaybı aranmalıdır.

Eğer böyle bir durum mevcut ise mümkün olan en kısa sürede epinefrin yani adrenalin kullanılmalı ve acil tıbbi yardım için 112 aranmalıdır. Özellikle alerjik birey üzerinde epinefrin yani adrenalin otoenjektörü taşıyorsa, bu ilaç hiç vakit kaybetmeden uygulanmalıdır.

Otoenjektör nedir; Anafilaksi riski taşıyan bireyler genellikle üzerlerinde bir otoenjektör taşır. Bu cihaz, uyluğa bastırıldığında tek bir doz ilaç enjekte eden bir şırınga ve normalde içeride kalan, gizli bir iğneden meydana gelir.